Opis
Przedmiotem rozważań niniejszej monografii są prawne aspekty zarządzania lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa. Zawarty w tytule pracy termin „zarządzanie” pochodzi od słowa zarządzać, które oznacza „sprawowanie zarządu”; posługują się nim nauki prawne, ekonomiczne czy leśne. W zależności od tego, jakiej sfery życia społecznego zarządzanie dotyczy, wyróżnia się np.: zarządzanie publiczne, zarządzanie środowiskiem, zarządzanie nieruchomościami.
Wyrażenie „zarządzanie lasami” jest tłumaczeniem angielskiego forest governance, powszechnie używanego
w dokumentach Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa dotyczących lasów i należy do kanonu podstawowych pojęć z tego zakresu. Jest ono odnoszone nie tylko do lasów w rozumieniu ustawy o lasach, lecz także do innych składników mienia Skarbu Państwa.
Ograniczenie rozważań tylko do lasów Skarbu Państwa jest celowe i uzasadnione, w Polsce bowiem dominuje ta forma ich własności. Ustawodawca zaliczył je bowiem do „strategicznych naturalnych zasobów narodowych”. Zarządzanie lasami państwowymi powierzono Państwowemu Gospodarstwu Leśnemu Lasy Państwowe, które prowadzi gospodarkę leśną, gospodaruje gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami związanymi z gospodarką leśną, a także prowadzi ewidencję majątku Skarbu Państwa oraz ustala jego wartość. Istotny obszar ustawowego zarządu lasami wypełniać winna realizacja zrównoważonej gospodarki leśnej. Lasy to z jednej strony zasoby środowiska, a z drugiej – przedmiot własności Skarbu Państwa, dlatego zarządzanie lasami obejmuje – w rozważanym tu zakresie – zarządzanie zasobami środowiska oraz mieniem Skarbu Państwa.
Recenzja
Wybór tematyki należy uznać za trafny, dotyczy aktualnego problemu naukowego,
który dotychczas nie został kompleksowo opracowany pod względem teoretycznoprawnym.
Jak słusznie zauważa Autorka, zarządzaniu lasami Skarbu Państwa poświęcono
w polskiej literaturze prawniczej niewiele uwagi. Recenzowana praca z pewnością
wypełnia dużą część tej luki. […] W publikacji wyraźnie zauważalne jest konsekwentne
podporządkowanie toku rozważań celowi pracy. Autorka prowadzi analizę prawa pod
kątem ściśle określonego problemu badawczego, odnosząc rozważania do wyróżnionych
w pracy instrumentów zarządzania lasami Skarbu Państwa i dokonując ich oceny.
[…] Teza pracy – twierdzenie, iż prawna regulacja zarządzania lasami Skarbu Państwa
w sposób niewystarczający służy realizacji trwale zrównoważonej gospodarki leśnej, jest
wyczerpująco i przekonująco uzasadniona”.
Z recenzji dr. hab. Jerzego Bieluka, prof. UwB
„Praca jest nowatorska […]. Śmiało postawiona w podsumowaniu teza, według której
»prawna regulacja zarządzania lasami Skarbu Państwa zapewnia realizację trwale zrównoważonej
gospodarki leśnej w stopniu niewystarczającym«, znajduje uzasadnienie
w wykazywanych konsekwentnie mankamentach regulacji, np. w obszarze planowania
leśnego czy braku dostatecznego powiązania wydatków funduszu leśnego z trwale
zrównoważoną gospodarką leśną. Ostatecznie Autorka wywodzi, że ustawodawstwo nie
dostarcza żadnych narzędzi do równoważenia funkcji lasów, co więcej, obowiązujące
rozwiązania prawne niedostatecznie uwzględniają potrzebę realizacji trwale zrównoważonej
gospodarki leśnej […]. Autorka odwołuje się do regulacji fińskiej, niemieckiej, szwedzkiej czy austriackiej w popieraniu swych twierdzeń dotyczących potrzeby zachowania funkcji ochronnych lasów. […] Powoływane w pracy regulacje […] stanowią dla Autorki potwierdzenie słuszności wywodów, które można uznać za przekonywające. Praca wnosi zatem nowe wartości, a stawiane w niej tezy są oryginalne i pozwalają spojrzeć na regulację zarządzania lasami Skarbu Państwa z perspektywy najważniejszego celu zarządzania lasami – trwale zrównoważonej gospodarki leśnej […]”.
Z recenzji dr hab. Doroty Łobos-Kotowskiej, prof. UŚ
