Opis
PODSTAWY EKONOMII Tom XV
Ekonomia zaliczana jest do nauk społecznych zajmujących się badaniem i wyjaśnianiem ludzkich zachowań. Jako przedmiot badań ekonomii wskazuje się obszar ludzkich zachowań związanych z produkcją, wymianą oraz użytkowaniem dóbr i usług. Celowość badań ekonomicznych uzasadnia ograniczoność zasobów wykorzystywanych do zaspokajania nieograniczonych ludzkich potrzeb. W rezultacie nadrzędnym problemem ekonomii staje się odpowiedź na pytanie o optymalny sposób alokacji (rozdzielenia) zasobów między konkurencyjne ich zastosowania, a zatem rozstrzygnięcie kwestii, jakie dobra i usługi, w jaki sposób i dla kogo wytwarzać.
Ekonomia, będąc jednocześnie nauką o procesach gospodarczych, stara się wykrywać i opisywać prawidłowości rządzące tymi procesami (prawa ekonomiczne). Pełni przy tym szereg funkcji, z których najistotniejszymi są funkcja poznawcza – polegająca na dostarczaniu wiedzy o przyczynach, skutkach i prawidłowościach rządzących procesami gospodarczymi, oraz funkcja aplikacyjna, która pozwala formułować wytyczne i postulaty przydatne w działalności gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, państwa i innych instytucji. Wyróżnienie funkcji poznawczej i aplikacyjnej związane jest z kategoriami sądów formułowanych przez badaczy. Mogą to być zarówno sądy pozytywne, mające charakter opisowy, weryfikowalne i opisujące świat takim, jakim jest, oraz sądy normatywne o charakterze zaleceń, zwykle zawierające postulat wskazujący, jak świat powinien wyglądać. Sposób analizy problemów ekonomicznych pozwala zaklasyfikować ekonomię jako naukę ścisłą. Identyfikacja praw ekonomicznych, a więc pewnych stale powtarzających się zależności (związków) między elementami procesu gospodarowania, implikuje konieczność posługiwania się wieloma metodami:
– obserwacji rzeczywistości,
– analizy faktów i danych statystycznych,
– a niekiedy eksperymentu.
Pozwalają one wyodrębnić, które zależności i kategorie ekonomiczne są w danym przypadku istotne, konieczne, powtarzające się i mają w związku z tym charakter ogólniejszej prawidłowości, a które są przypadkowe i występują sporadycznie. Wyodrębnienie istotnych zależności wiąże się często z koniecznością zbudowania modelu ekonomicznego, który stanowi pewien uproszczony, lecz bardziej przejrzysty obraz gospodarczej rzeczywistości. Mniej ważne lub zaciemniające obraz czynniki pomija się w modelu lub przyjmuje jako stałe (bardzo często przy konstrukcji
modelu posługuje się klauzulą ceteris paribus, oznaczającą „przy innych warunkach niezmienionych”). W ten sposób model pozwala ograniczyć złożoność sieci zależności do interesujących badacza aspektów zachowań jednostek gospodarczych lub funkcjonowania gospodarki jako całości. Zasadniczym celem podręcznika jest identyfikacja oraz sformułowanie narzędzi (modeli decyzyjnych) i metod zarządzania wielopozowego współczesnej firmy, wraz z prezentacją sposobów ich ciągłego doskonalenia w celu podejmowania decyzji gospodarczych i ich realizacji.